ทุกปีมีแผ่นดินไหวเกิดขึ้นหลายพันครั้งกระจายทั่วโลกตามแนวรอยเลื่อนที่ยังคงมีพลัง บางเหตุการณ์ได้สร้างความสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สินอย่างมหาศาล การสั่นสะเทือนอย่างรุนแรงมักเป็นผลจากการขยับตัวของรอยเลื่อนขนาดใหญ่ที่อยู่ระหว่างแผ่นเปลือกโลก โดยเฉพาะพื้นที่รอบวงแหวนแห่งไฟ แผ่นดินไหวจะปลดปล่อยพลังงานออกมาในรูปของคลื่นไหวสะเทือนสู่พื้นดินอย่างรุนแรง ตัวอย่างเหตุการณ์ต่อไปนี้ คือสุดยอดแผ่นดินไหวที่สร้างความเสียหายที่สุดที่เคยบันทึกได้ในประวัติศาสตร์จนถึงปัจจุบัน

แผ่นดินไหว เป็นปรากฏการณ์การสั่นสะเทือนของพื้นผิวโลกที่สามารถก่อให้เกิดความเสียหายและภัยพิบัติต่อบ้านเมือง สาเหตุหลักของการเกิดแผ่นดินไหวนั้นส่วนใหญ่เกิดจากธรรมชาติ การเรียนรู้และเข้าใจถึงกระบวนการเกิดแผ่นดินไหว จะช่วยให้มนุษย์เราสามารถเตรียมพร้อมรับมือกับแผ่นดินไหวที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้

รอยเลื่อนแม่จัน เป็นหนึ่งในกลุ่มรอยเลื่อนมีพลังในประเทศไทย ที่มีคนพูดถึงมากทุกครั้งเมื่อเกิดแผ่นดินไหวในประเทศไทย ทำไมต้องเป็นรอยเลื่อนแม่จัน? บทความนี้จะพูดถึงข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับรอยเลื่อนแม่จัน และเหตุการณ์แผ่นดินไหวสำคัญที่เกิดขึ้นใกล้แนวรอยเลื่อนแม่จัน เพื่อช่วยเตือนผู้ที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยงภัยแผ่นดินไหวได้เตรียมพร้อมรับมือก่อนที่รอยเลื่อนแม่จันจะขยับตัวอีกครั้ง

ข่าวเกี่ยวกับแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นแทบจะทุกวันในช่วงตลอดสองสามปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่เหตุการณ์แผ่นดินไหวเฮติและชิลี และล่าสุดที่ญี่ปุ่น ทำให้หลายคนเกิดความสงสัยว่าแผ่นดินไหวเกิดบ่อยขึ้นหรือไม่? ทำไมจึงมีแผ่นไหวเพิ่มมากขึ้น? หรือว่าโลกเรากำลังจะแตก?

 USGS ได้ทำรายงานสรุปเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นในปี 2552 เผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ ซึ่งประกอบด้วยรายละเอียดของเหตุการณ์แต่ละครั้ง รวมถึงโปสเตอร์ และข่าวที่เกี่ยวข้อง โดยเป็นการสรุปเน้นเฉพาะเหตุการณ์ที่รุนแรงและทรงพลัง เช่น แผ่นดินไหวที่มลฑลเสฉวน เป็นต้น สังเกตดีๆ จะพบว่าตำแหน่งของการเกิดนั้นส่วนใหญ่จะอยู่ตามขอบแผ่นเปลือกโลก ที่น่ากลัวไปกว่านั้นก็คือ ประเทศไทยถูกล้อมด้วยตำแหน่งเหล่านั้น

มาเตรียมบ้านคุณให้พร้อมก่อนแผ่นดินไหว กับเกมทดสอบความพร้อม โดยคุณต้องรีบจัดการให้ไวที่สุด เพราะไม่รู้ว่าแผ่นดินไหวมันจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่!!

เมื่อวันจันทร์ที่ 12 พฤษภาคม 2551 เวลา 13.28 น. เกิดแผ่นดินไหว 7.9 ริกเตอร์ (สถาบันธรณีวิทยาของสหรัฐอเมริกา)   ทางตะวันออกของมณฑลเสฉวน ประเทศจีน ศูนย์กลางอยู่ที่ความลึก 19 กิโลเมตรจากผิวดิน และมี Aftershock 5.0-6.0 ริกเตอร์ ตามมาอีก 16 ครั้ง จนถึงวันอังคารที่ 13 พฤษภาคม 2551 เวลา 06.54 น. มีผู้เสียชีวิตประมาณเกือบ 20,000 คน

เมื่อเวลา 18.40 น. ตามเวลาท้องถิ่น ของวันพุธที่ 15 สิงหาคม 2550 (6.40 น. ของวันพฤหัสบดี ตามเวลาในประเทศไทย) ได้เกิดแผ่นดินไหวขนาด 8.0 ขึ้นบริเวณนอกชายฝั่งประเทศเปรู มีจุดศูนย์กลางลึกลงไปใต้พื้นดิน 30.2 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากกรุงลิมาไปทางตอนใต้และตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 150 กิโลเมตร ตามรายงานของ USGS ยอดผู้เสียชีวิตจากเหตุแผ่นดินไหวครั้งนี้พุ่งสูงถึง 519 ราย ขณะที่มียอดผู้บาดเจ็บอยู่ที่ 1,366 คน

เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน 2550 เวลาประมาณ 12.06 น.ได้เกิดแผ่นดินไหวที่รู้สึกได้ขนาด 4.5 ตามมาตราริกเตอร์ที่จังหวัดเชียงใหม่ มีจุดศูนย์กลางแผ่นดินไหวอยู่ที่อ.แม่ริม โดยมีการเกิดสัมพันธ์กับระบบรอยเลื่อนแม่ริม (Mae Rim fault system): ชื่ออย่างไม่เป็นทางการ ซึ่งเป็นกลุ่มรอยเลื่อนที่วางตัวอยู่ในแนวเกือบเหนือ-ใต้ (แนวเส้นสีเหลือง ดังภาพ) มีลักษณะเป็นแนวยาวทางเหนือตั้งแต่เขตอ.เชียงดาว อ.แม่แตง และเริ่มมุดตัวลงใต้ชั้นตะกอนอายุอ่อนของแอ่งเชียงใหม่ในเขตอ.แม่ริม อ.เมือง ไปทางใต้จนถึงจ.ลำพูน ทำให้ไม่สามารถสังเกตเห็นแนวรอยเลื่อนได้บนพื้นดิน

แผ่นดินไหวขนาด 6.1 เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2550 มีศูนย์กลางแผ่นดินไหวอยู่ทางตอนเหนือของประเทศลาว แผ่นดินไหวครั้งนี้รู้สึกได้ในภาคเหนือของประเทศไทยและที่กรุงเทพมหานคร